Leg het maar eens uit aan een buitenlander. Het vriest, op de kanalen en de meren ligt een laag ijs en een heel land staat in rep en roer.
Vorige week zondag kwam mijn jeugddroom weer even tot leven. De rayonhoofden kwamen bij elkaar…. Voor het eerst sinds 1997, het jaar van de laatste Elfstedentocht. De weersvoorspellingen zagen er veelbelovend uit. Had ik tot die tijd de verwachting van de tocht der tochten bij mezelf weggehouden, zondag kon ik het niet langer naast me neer leggen. Ik gaf me over aan mijn dromen, mijn hoop, mijn liefde voor het schaatsen. Het gevolg: Totale gekte.
Vragen die me vanaf toen bezig hielden: Wanneer komt ie? Welke kleding heb ik nodig? Hoe rijd ik de Elfstedentocht überhaupt (ik ben lid maar was uitgeloot voor de toertocht)? En zou het, nu ik geen langebaan wedstrijden meer heb, mogelijk zijn om mee te doen aan de wedstrijd? Zou ik in die kooi kunnen staan bij al die mannen van de lange adem?
Net toen die laatste gedachte door mijn hoofd speelde belde oud ploeggenoot Erben Wennemars. Ooit, jaren geleden, hadden we de gelofte uitgesproken nog eens samen in een marathonploeg te schaatsen om zo mee te doen aan de Elfstedentocht.
Al snel waren kwamen we tot de conclusie dat dit het moment was om het plan te lanceren. Een paar minuten later spraken we Arie Koops, technisch directeur van de KNSB. Een dag later was onze marathonploeg een feit. Mede door steun van bondssponsor KPN, en toezegging van mijn eigen sponsor Control.
Al voor dit alles had ik mijn oude skeelermakker Ingmar Berga al gebeld, hij ging met zijn ploeg het Elfstedenparcours verkennen en wij waren van harte welkom om mee te gaan. Wat kwam het in eens dichtbij… We stonden ineens op het ijs…. HET ijs, van de Zwette dat onderdeel uitmaakt van de eerste kilometers van de tocht van Leeuwarden naar Sneek en die in het donker worden afgelegd.
Al schaatsend genoot ik met volle teugen van het ijs, de omgeving en de spanning die ik voelde bij de gedachte dat ik over een week hier in het pikkedonker de longen uit mijn lijf zou schaatsen. De telefoon stond ondertussen te loeien, Erben en ik twitterde foto’s en verslagen door van onze verkenningstocht. Iedereen wilde weten hoe het ons verging. Een knotsgekke maar geweldig avontuurlijke week was begonnen. Die zelfde avond zaten we samen met Erik Hulzebosch aan tafel bij De Wereld Draait Door om onze voorbereiding op de tocht te verslaan.
Mede dankzij snel werk van de KNSB hadden we binnen een dag de marathonploeg uit de grond gestampt, iets wat bij een paar ploegleiders in het marathonschaatsen niet helemaal in goede aarde viel. We hadden ons eerder in moeten schrijven… Wat bij ons altijd voorop heeft gestaan is het verwezenlijken van een jongensdroom, geboren uit liefde voor de schaatssport en de Elfstedentocht. Natuurlijk moeten wij ons ook net als iedereen aan de regels houden, maar het enthousiasme kwam overal vandaan. Langebaanschaatsers schreven zich in bij de nog overgebleven plekken bij ploegen, gestopte schaatsers keerden voor even terug. En waarom niet? De Elfstedentocht is magisch! Eens in de zoveel jaar kan hij verreden worden, 15x maar in de afgelopen eeuw. Er zijn marathonschaatsers die alles hebben gewonnen tussen ’63 en ’85 maar niemand die ze kent. Waarom niet? Ze hebben nooit meegedaan in een Elfstedentocht, in die periode is hij niet gehouden.
Ter voorbereiding hadden we graag aan het NK-marathon mee willen doen in Emmen, maar er werd gedreigd met een boycot uit de marathonwereld. Een wat overtrokken reactie naar mijn mening, waardoor men ons plotsklaps belangrijker maakte dan we zijn, of dan we zelf wilden zijn. Overigens kregen we ook veel leuke reacties uit het peleton, jongens die er totaal geen problemen mee hadden. Zij deden wat ze altijd doen: Hard schaatsen. Mooiste voorbeeld hiervan: Rob Hadders, de absolute winnaar van de afgelopen week natuurijs.
Gelukkig mochten we wel de wedstrijden rijden die nog gingen komen, de klassiekers. Ondertussen was er vanuit Friesland wel vernietigend hard nieuws naar buiten gekomen. Waar wij gehoopt hadden op een uitstel naar een nieuwe vergadering met Rayonhoofden om vrijdag kwam midden in de week het afstel van de gehele tocht…
De ontgoocheling was groot, mede omdat alles er een paar dagen eerder nog zo rooskleurig had uitgezien. Voor even was Nederland wereldnieuws geweest en gingen berichten niet over de crisis. Schaatsen sloeg de klok. Nadat we eerder ijsmeester Jan Oostenbrug en voorzitter Wiebe Wieling hadden gesproken over het ijs, kon ik leven met de negatieve uitslag. Deze kerels waren de rust zelve en zouden alles in het werk stellen om het door te kunnen laten gaan, mits verantwoord. En eerlijk gezegd, wij hebben op stukken geschaatst die bij lange na nog niet goed genoeg waren.
De eerste wedstrijd die de dag op het NK volgde, de Ronde van Skarsterlan, viel mij niet mee, in een zware koers moest in na 30km opgeven daar waar Erben knap finishte als 18e. Het werd me goed duidelijk dat ik nog niet helemaal was aangepast aan het schaatsen op natuurijs. Een dag later maakte ik mijn kilometers richting Dokkum, stelde ik mijn schaatsen beter af en probeerde een slag te vinden die me wat minder energie zou kosten.
En onderweg heb ik genoten. Ik heb zo gebaald de afgelopen weken, mijn langebaanseizoen was naar de knoppen na het missen van een kwalificatie voor “mijn” 1500 meter. De route naar Olymische spelen in Sochi wordt ingezet, maar gaat 2 jaar in beslag nemen. Het natuurijs was voor nu mijn perfecte vlucht…. Terug naar de natuur, de basis, de lol, het onbevangene. Tussen de rietkragen met de wind in de rug genoot ik intens, ik droomde van de laatste kilometers, de Bonkervaart in zicht.
Heel Nederland stond op het ijs zo leek het, met onze KPN/Control/Skateforair/schaatsen.nl ploeg besloten we de laatste en grootste wedstrijd voor ons op natuurijs te rijden in Giethoorn. Samen met Erben en Jochem Uytdehaage startte we om 8 uur vroeg voor de Hollands Venetiëtocht. Waar eerdere wedstrijden bestonden uit een soms saai rondje van een paar kilometer was dit een wedstrijd van A naar B dwars door de dorpen en meren van het natuurgebied “de Weerribben”, inclusief kluunplekken.
Het werd een belevenis van jewelste, dit keer kon ik me beter handhaven in het peleton. Met voortdurend snelheden van boven de 40km/h denderden we over de glasplaat rond Giethoorn. Op het ijs, waar ik als kind veel kwam en waar ik menig toertocht reed samen met mijn vader en broer. Ik was blij met mijn 15e plek, een mooie afsluiter van een week vol gekte, liefde voor het ijs en avontuur.