Obsessie
“Ja, topsport is een obsessie. Het beheerst je hele leven. Mijn vrouw Helen zegt: ‘Bij Mark komt eerst zijn linkerschaats dan zijn rechterschaats en daarna kom ik misschien een keer. Dat spreek ik niet tegen. Natuurlijk als het erop aankomt, is mijn gezin het allerbelangrijkst. Maar in de aanloop naar de Olympische Spelen in Sotsji heb ik maar één prioriteit: zo hard mogelijk schaatsen. ”
Gevoelsmens
“Ik beschouw mezelf niet als een domme jongen. Ik kan de boel aardig analyseren en op orde krijgen. Hoewel ik lang heb gedacht dat ik rationeel ben ingesteld, is het bij mij van binnen één en al emotie. Topsport drijft op emotie. Het valt toch met je nuchtere verstand niet te verklaren dat je er bijna alles voor over hebt om van iedereen op de ijsbaan te winnen? Dat slaat toch eigenlijk nergens op? Toch wil ik daar tot het uiterste voor gaan!”
Vechtscheiding
“Het boterde al langere tijd niet tussen mijn ouders. Allebei voelden ze zich onbegrepen. Pogingen om daar verandering in te brengen, strandden. De spanning thuis was te snijden. Ik was een jaar of twintig en dacht: dit moet stoppen! Ik zag geen andere oplossing dan mijn moeder aan te sporen om met mij en mijn twee broers te vertrekken. Van een grote boerderij belandden we in een klein huurhuisje, maar alles beter dan die voortdurende ruzies.”
Puinhoop
“Als oudste zoon dacht ik de vete tussen mijn ouders wel te kunnen helpen oplossen. Dat bleek een misvatting. Het werd een puinhoop, want ze bleven lijnrecht tegenover elkaar staan. Omdat mijn moeder meer in een afhankelijkheidspositie zat dan mijn vader koos ik partij voor haar. Met de wijsheid van achteraf zeg ik nu dat ik me niet in hun vaarwater had moeten begeven. Het was niet míjn, maar hún verantwoordelijkheid er samen uit te komen.”
Woede
“Zodra emoties de overhand nemen, kun je niet meer helder nadenken. Door die hele scheidingsaffaire was mijn vader het spoor bijster. Ik probeerde tot hem door te dringen, maar toen ik merkte dat dat niet lukte, ging ik zelf ook over de rooie. Uit pure onmacht gaf ik hem een klap. Ik ben blij dat dát moment ver achter me ligt. In die tijd zag ik hem als een vijand, maar dat beeld bestaat niet meer. We hebben inmiddels een warme vader-zoon-relatie.”
Euforie
“Bij de Olympische Spelen in 2002 zat ik thuis op de bank, vier jaar later zat ik op de tribune te kijken naar mijn favoriete afstand: de 1500 meter. Terwijl ik in 2006 gezien mijn leeftijd zo’n beetje het hoogtepunt van mijn schaatscarrière had moeten beleven, werd het sportief gezien juist mijn slechtste periode. Des te groter was de euforie in 2010 toen ik – nadat ik echt alles op alles had gezet – op de 1500 meter goud won in Vancouver.”
Liefde
“Nooit ben ik ergens zo zeker van geweest als dat ik met Helen wilde trouwen. Onze trouwdag in 2009 was heel speciaal. En dat niet alleen omdat mijn ouders aardig tegen elkaar waren en mijn vader een mooie toespraak hield. Helen en ik zijn gewoon een goeie combi. Ik ben vrij impulsief, zij is een stuk bedachtzamer. Al schuwt Helen het avontuur ook niet hoor. Zoals die keer toen ze voor het eerst op de ski’s stond en ik haar aanmoedigde mij op de zwarte piste te volgen. Terwijl ze dat met horten en stoten deed, schold ze me de huid vol. Maar eenmaal beneden gaf ze toe dat het eigenlijk wel heel leuk was, haha.”
Gezin
“Ons dochtertje Anna werd ‘s nachts geboren, ons zoontje Tom overdag. Beide keren heb ik de navelstreng doorgeknipt. Nee, vader worden en Olympisch Goud winnen zijn qua gevoel niet met elkaar te vergelijken. Al kun je in beide gevallen niet in woorden vatten wat er door je heen gaat. Ik ben door het vaderschap de topsport niet gaan relativeren. Het schaatsen is nog net zo belangrijk als daarvoor. Ik train ook nog net zo hard en ben nog net zo gefocust.”
Verdriet
“Mijn moeder is twee jaar geleden overleden. Heel triest. Vooral ook als ik er aan denk dat mijn kinderen haar nooit als oma zullen kennen. Ik ervaar haar dood als een groot gemis waar ik eigenlijk liever niet over praat. Het verdriet is nog te vers om het al helemaal verwerkt te hebben.”
Romanticus
“Kan ik af en toe wel zijn, als ik op mijn gitaar een liedje speel, maar ik ben ook een realist. Door het gedoe met mijn ouders weet ik als geen ander dat een huwelijk nooit een en al hosanna is. Je krijgt sowieso stormen te trotseren. Dat ik op mijn twintigste zo veroordelend tegen mijn vader was, zie ik nu als een gebrek aan levenservaring. Wie was ik om dat destijds allemaal te zeggen?! Naarmate je zelf meer meemaakt in je leven, realiseer je je steeds beter dat andermans zaken meestal genuanceerder liggen dan je dacht.”
Gestuntel
“Ik ben een groot liefhebber van absurde humor à la Monty Python. Laten we eerlijk zijn, ook al proberen wij mensen het allemaal zo goed mogelijk te doen, in de praktijk gaat het met heel wat gestuntel gepaard. Reden genoeg dus om vaak te kunnen lachen! ”
Tekst: Mieke van Wijk