Mijn volgepropte koffer klikt open en ontploft als ik ga zitten in mijn studentenkamertje op het UofO complex in Eugene, Oregon. Dat krijg je als je een bezoekje brengt aan de brandstores van Nike en Adidas op hun hoofdkantoren in Portland een dag eerder.
In Eugene bevind ik me in het summum van de Amerikaanse sportwereld. Hier baande ooit loopwonder Pré Fontaine zijn pad, coachte de legendarische Bill Bowerman en werd Nike opgericht. Als ik mijn sportkleren heb aangetrokken, de deur uitstap in de avondschemering, sla ik rechtsaf en loop ik pal tegen Hayward Field aan. Het antieke atletiek stadion met haar grote houten tribunes, alles ademt hier sport. Op Hayward Field vind je ruime sportvelden en een overvloed aan faciliteiten, zoals zwembaden met 12-banen, oneindig grote krachthonken, air-conditioned basketbalzalen, alles behoort toe tot de University of Oregon. Hier studeren betekent sporten en topsporter zijn betekent hier studeren. Het werkt twee kanten op. Mijn sporthart krijst het uit: Hier zou ik willen trainen en sporten!! En misschien nog een beetje erbij studeren ondertussen…
Je bent gestopt Mark… Zeg ik tegen mezelf en ik knijp even in mijn arm. Het is goed zo. Ik ben naar Oregon gekomen om te leren, als onderdeel van de eerste lichting van het Nyenrode Sports Leadership program. Een programma waarin oud-sporters, ondernemers, consultants, teammanagers, coaches en bestuurders elkaar vinden en zich laten onderdompelen in de wereld van sport.
In de schoolbanken
Waar dit beter te doen dan in de USA? Een geweldig land, vol tegenstellingen maar ook vol passie, drive en mogelijkheden. Portland is ons startpunt waar we veel meekrijgen van de sfeer, de laidback manier van leven en vooral de manier waarop sport en business overal met elkaar verweven zijn. De stadions van de Portland Trailblazers (Basketbal), de Timbers (Voetbal) en de Oregon Ducks (College Football) zijn al jaren uitverkocht. Grote sportbedrijven zoals Nike, Adidas, Columbia vinden hier hun hoofdkantoren en nieuwkomers zoals Under Armour zijn er binnenkort ook te vinden. Allemaal willen ze winnen. Je voelt het overal: Competitiedrang, nieuwe ontwerpen, betere vezels, minder verspilling, aansprekendere producten.
In Eugene krijgen we de Amerikaanse kijk op de sportwereld mee vanuit de collegebanken. Alles op alles wordt gezet om de ervaring van supporters te vergroten te meten en dus te verbeteren. Hoe ver gaat men hierin? Nou heel ver!
Zo wordt gezichtsherkenningssoftware ingezet om het gevoel van de fans in het stadion te meten. Een camera registreert dus een lachend of misschien wel gapend gezicht van een fan en de software doet de analyse. Dit alles om te kijken wat de leukste momenten of saaiste momenten van de wedstrijd waren? En hoe dit te verbeteren? Alles wat gemeten kan worden, wordt gemeten.
MLS
Leuk vond ik ook te horen over de MLS. De Amerikaanse voetbalcompetitie. Na jaren van zoeken en matige groei gaat het nu hard vooruit! Declan Borger die hierbij betrokken is, vat samen hoe men dat doet: “Stop, look and listen”. Dus niet het voetbal zelf proberen te veranderen, maar kijken waar de fans mee komen en dit versterken. Dit resulteert in Europese taferelen met spreekkoren, shawls, en fanatieke supporters voor de MLS clubs.
Het stadion van de Portland Timbers ademt een echte voetbalsfeer. Wat opvalt is de samenwerking tussen de MLS clubs onderling. De clubs hebben eigenaren, maar dit zijn allemaal franchisenemers onder de MLS. Het merendeel van de rechten wordt gezamenlijk verkocht. Verder worden presentaties van clubs op commercieel vlak met elkaar vergeleken en krijgen de clubs centrale hulp bij het optimaliseren van de fan-beleving en het runnen van een bedrijf. Dit zorgt ervoor dat de totale waarde van de MLS stijgt, de sport aantrekkelijker wordt en dus ook de waarde van de clubs stijgt. Want operationeel maken de clubs dan misschien zelden winst, de gemiddelde franchisewaarde is in 4-jaar tijd van gemiddeld 40 naar 150 miljoen gegaan. Voetbal verovert momenteel een unieke plaats in het Amerikaanse sportlandschap, daarbij zijn ook wedstrijden van de vrouwenteams regelmatig uitverkocht.
Zelf sport beleven
Na de colleges rest ons gelukkig nog één sportdag, ik ga met Nyenrode alumnus en Nike director Paul Jellema richting de bergen. De McKenzie pass moet bedwongen worden. Meer dan 35 kilometer klimmen staat op het menu! We kronkelen onze weg naar boven in de slagschaduw van de reusachtige naaldbomen langs de kant.
Het gladde wegdek en de serene rust zorgen voor een gedenkwaardige beleving. Vanaf ons startpunt op 400 meter hoogte, klimmen we tot de kale lava-top die 1600 meter hoog reikt. We dalen af naar het schilderachtige Sisters, een soort cowboy-dorp, om daarna langs de zelfde weg weer terug te keren.
Met 125km op de teller maak ik me s’ avonds klaar voor een bezoek aan de sporttempel van Oregon, het Autzen Stadion. American Football staat op het menu, de pizza die ik onderweg koop verlost me van een hongerklop als ik met de (vaak jonge) meute meeloop richting het grote Autzen stadion wat al voor de 100ste keer achterelkaar is uitverkocht. 65.000 fans moedigen de lokale Ducks aan. Het volkslied, de cheerleaders, de acties en pauzes, alles op en top Amerikaans en het is genieten geblazen. Deze college footballspelers zijn 17 tot 22 jaar oud. Opvallendste speler: Devon Allen, de nummer 5 van de Olympische 110meter horden in Rio speelt mee voor de Ducks als wide-reciever. Ik sluit aan bij onze groep en samen kijken we onze ogen uit, we zitten klaar in de juiste kleding en zingen de liederen mee. Zo snel word je dus fan ☺.
Ons Nyenrode Sports Leadership traject zit erop, wijze lessen uit de (top)sportwereld en het bedrijfsleven zijn samen gebracht. Met een bomvolle koffer en een bomvol sporthoofd en -hart keer ik huiswaarts, een waardevolle trip met een leerzame blik vanuit de USA.
Opvallende lessen uit de USA
- Samenwerking op commercieel gebied is voor iedere sportentiteit essentieel, waarbij telt: Delen is vermenigvuldigen. Sportief gezien moeten clubs elkaar willen verslaan, maar om een waardevolle competitie te runnen moet je samenwerken en mede-eigenaar zijn. Overigens is gaat dit proces gepaard met voortdurende botsingen tussen partijen intern. De kern is dus dat er mensen leidinggeven aan deze organisaties die hiermee om kunnen gaan.
- Een stadionbeleving wordt steeds crucialer, sport op TV en mobiel wordt steeds makkelijker te consumeren. Stadionbeleving moet dus buitengewoon goed in alle opzichten zijn om mensen te trekken. Je concurreert niet met andere sporters of ploegen, maar met een avondje uit naar een restaurant of concert.
- Doelen stellen, vooraf en achteraf is de enige manier om te groeien en groei te meten. ROO ipv ROI, dus return on objectives (wat wil je bereiken) in plaats van return on investment (wat vaak op advertentiewaarde neerkomt).
- De prijs van een kaartje wordt gedifferentieerd. Dus een uitverkocht stadion betekent een duur kaartje (75$ voor college football game) en een leeg stadion een goedkoop kaartje (3$ voor volleybal wedstrijd). Per dag, per sport, per doelgroep gelden indien nodig andere prijzen. Alles hangt af van de vraag. Kan o.a. schaatsen nog veel van leren.
- In Amerika is sport een manier om je studie te betalen, het te redden in de maatschappij en op de universiteit terecht te komen. Het is veel meer dan een leuk tijdverdrijf maar het kan je carrière pad bepalen, ook als je niet in de topsport belandt.
- Sport heeft als geen ander middel de kracht om een boodschap over te brengen. Mensen zijn bovengemiddeld geïnteresseerd in sport, meer dan ik welke andere bedrijfstak dan ook.